Nem Chợ Huyện là một sản vật nổi tiếng của Bình Định đã đi vào ca dao – “Ai về Vinh Thạnh quê em/ Ăn nem Chợ Huyện xem đêm hát tuồng”. Có nhiều sản vật giờ chỉ còn trong kí ức nhưng nem Chợ Huyện không những vẫn tồn tại mà còn phát triển mạnh mẽ hơn xưa
Nem chua cây Chợ Huyện, Tuy Phước, Bình Định (ảnh từ dasaque.com)
Nem Chợ Huyện
Đi kèm với đêm hát tuồng ngay trên vùng đất Vinh Thạnh, Phước Lộc, Tuy Phước là một sự cô đọng đáng ngạc nhiên, cái làng nhỏ đã sản sinh ra 2 danh phẩm: một ẩm thực, một hát bội với tên tuổi vị hậu tổ tuồng, danh nhân văn hóa Đào Tấn. Và có lý. Những đêm diễn thâu đêm suốt sáng của hát bội xưa bao giờ cũng kèm theo dãy hàng quán: cuốn thịt nướng, hột vịt lộn, nem, chả… , thêm hớp rượu cho sảng khoái, ai đói ra làm mấy miếng rồi vào xem tiếp.
Nem Chợ Huyện có tiếng ngon vì từ chất liệu đến cách chế biến khá công phu. Thịt heo nạc, phải là heo cỏ, lấy nóng (tươi), lạng bỏ lớp nhầy, lau bằng vải cho sạch chứ không rửa nước, thái mỏng rồi bỏ vào cối quết (giã) nhuyễn, càng quết săn tay càng ngon. Giờ có máy xay thịt nhưng dứt khoát sau đó vẫn quết lại với tỏi, chút muối, đường. Da heo lạng kỹ, xắt sợi mảnh trộn đều trong thịt nhuyễn. Và gói.
Từng vắt thịt nhỏ vừa miếng, thêm vài hột tiêu. Nhất thiết phải có lá ổi bọc thịt. Rồi gói lá chuối nhiều lớp thành những bánh vuông. Bây giờ người ta bọc thêm lớp ny-lon ngoài lá ổi cho kín hơi. Rồi treo từng xâu vào chỗ râm mát, thoáng gió. Trời mùa nắng, độ 5 ngày là thịt chín là ăn được.
Miếng nem hồng tươi, vị ngọt chua chua măn mẳn vừa đủ. Những sợi da heo trong miếng nem thêm giòn sừng sực. Bạn có thể dùng nước chấm xì dầu tương ớt để tăng thêm hương vị. Không thể thiếu mấy tép tỏi cay nhẹ hăng nồng. Bạn sẽ thấy rằng, dù mới ăn ớn chán các loại thịt, món nem vẫn cứ quyến rũ. Vị thịt chua của nem vừa ngon miệng vừa nhiều dưỡng chất trong quá trình lên men. Người sành ăn cắn nguyên lá ổi gói để có vị chan chát thêm ngon lại giúp ích cho đường ruột. Và ly rượu Bàu Đá, thứ rượu sủi tăm trứ danh của Bình Định. Sẽ thấy sơn hào hải vị của vua chúa xưa cũng ngon đến vậy là cùng!
Nem chiếc Chợ Huyện, Tuy phước, Bình Định (ảnh từ dasaque.com)
Mấy năm nay
Nhờ bí quyết sản xuất mới, nhờ áp dụng công nghệ tiên tiến, chiếc nem dùng ít lá chuối hơn mà chất lượng không đổi, nhờ công nghệ rút chân không, thời gian bảo quản “bánh nem” lâu hơn, chi phí sản xuất cũng thấp hơn đôi chút.
Về Bình Định, suốt đường 1A đoạn Phước Lộc, bạn có thể mua tha hồ đặc sản nem Chợ Huyện. Nem Chợ Huyện cũng bày bán trên nhiều phố Quy Nhơn. Và món ngon đặc sắc này ngày ngày cũng lên xe xuôi nam ngược bắc đến với nhiều tỉnh thành cả nước. Tiếng lành đồn xa, vị nem Chợ Huyện giờ được người tiêu dùng trong nước biết đến nhiều hơn với danh tiếng là “nem Bình Định” với những nhãn hiệu như: Năm Thu, Bốn Lai, Bốn Tạo…
Bài: Lê Hoài Lương – Báo Bình Định 31/5/ 2011 (GMT+7)